Omurga Sağlığı Hakkında Sorular
Acıbadem Kozyatağı Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr.
Metin Türkmen, omurga sağlığımız hakkında merak edilen soruları
yanıtladı:
“Vücudumuzda taşıyıcı sistem iki tanedir. Bunlardan biri iskelet
sistemi, diğeri de ona yardımcı olan kas sistemidir. Eğer kas sistemi
çok zayıfsa, vücudun bütün ağırlığı iskelet sistemine biner. Bunun yanı
sıra yerçekimi etkisiyle şekilsel bozukluklar meydana gelebilir, kişi
giderek öne doğru eğilip, kamburlaşabilir. Bu şekilsel bozukluğa görüş
açımızda oluşan değişiklik eşlik eder.. Çünkü bir yandan eğilerek
duruşumuzu değiştirirken bir yandan da ekrana bakıyoruz. Farkında
olmadan vücudumuzu birtakım zorlayıcı şekillere sokuyoruz. Bu nedenle
önce omurgayı düzgün pozisyonda tutmayı sağlamak lazım.”
Omurgayı düzgün pozisyonda nasıl tutabiliriz?
Omurgayı düzgün pozisyonda tutmak için birincisi düzgün pozisyonun ne
olduğunu bilmek, ikincisi de düzgün pozisyonda oturmayı sağlamak
gerekir. Omurganın fizyolojik eğrilikleri vardır. Bu eğrilikler çalışma
anında da korunmalıdır. Boynun ve belin bir çukurluğu, sırtın bir
kamburluğu vardır. Bunları korumak için dik durmak şarttır.. Dik durmak
için de boyun, sırt, göğüs, bel ve karın kaslarının kuvvetli olması
gerekir. İnsanlarda spordan uzaklaşma ve işe yoğunlaşma yaygın olarak
görülüyor. Gelişen teknoloji insanları ofislere mahkûm etti. Oturarak
bir insanın kas gücünü koruması mümkün değildir. Bunun için günlük
egzersizleri hayatımıza sokmak zorundayız. Zayıf olan kaslar yer
çekimine karşı vücudu koruyamaz. İşin dışındaki saatlerde en az üç gün
kendimize spor yapacak zamanı ayırmak zorundayız. Aksi halde problemler
yaşarız.
Laptop kullanmak da bu tür sorunlara neden olabilir mi?
Laptop kullananlar hep önlerine doğru bakıyorlar. Çoğu kişi dizlerinin
üzerine koyup öyle çalışıyor. Bu fizyolojik bir duruş değildir. Ekran
karşımızda durmalıdır. Bu nedenle ofiste çalışanların ekranlarının göz
seviyesinde durmasını sağlayabilir. Bu kafayı dik tutmak içindir.
Önünüze bakarsanız boynunuz sonra da sırtınız ağrır.
Ofiste çalışırken sandalyede nasıl oturulmalıdır?
Arkalıklı sandalyede oturacaksanız sırtınız dik, kalçanız geriye
dayanmış şeklinde oturmalısınız. Özellikle müdür koltuğu denilen
koltukta oturmak anatomik olarak mümkün değildir. Bu koltukta ister
istemez önde oturmak gerekir; fakat bu yanlıştır. Bu konumda dizinizi
kıvırıp, ayağınızı sandalyeye dayayacak bir pozisyonda oturursanız
belinizi koruyabilirsiniz. Oturduğunuz ortopedik iskemleyi kullanmayı
da bilmeniz gerekiyor. İskemleyi ayağınız yere değecek şekilde bacak
boyuna göre ayarlamalısınız. Doğal oturuş şekli ayağınız yere
değdiğinde dizinizin kıvrıldığı şekildir. Masayla olan ilişkinizde ise
öne doğru fazla eğilmemeniz gerekmektedir.
Çok uzun süre hareketsiz oturmak başka ne tür problemlere yol açar?
Uzun süre hareketsiz oturmak sadece boyun, sırt ağrısı değil, kan
dolaşımı problemlerine de neden olur. Kanın kalbe rahat gitmesi için
bacakların çalışması gerekir. Aksi takdirde bacakta, bilekte ödem,
varisler başlar ve hatta hemoroide neden olur. Su içmeniz ve tuvalete
gitmek bahanesiyle sık sık yerinizden kalkmanız, oturduğunuz yerde
egzersizler yapmanız gerekir. En az iki saatte bir kalkıp dolaşmanız
lazım.
Arabada oturuş şekli nasıl olmalıdır?
Ofis dışında arabada oturuş şekli doğru olmalıdır. En düzgün oturanlar
genelde kısa boylulardır. Kendilerini öne doğru çekerler ve görüş
alanını da genişletmek için dik otururlar. Arabada belli bir arkalığa
dayanarak, dik bir şekilde oturulmalıdır.
Boyun ve sırt ağrıları, tedavi edilmezse ileride ne gibi sorunlara yol açar?
Bu sorunlar tedavi edilmezse eklemlerde kireçlenme görülür, sürekli bir
boyun ağrısı olur. Daha ileriki dönemlerde boyunda ve sırtta fıtığa,
omuzda tendon kopmalarına neden olabilir. Çok yorulduğu için el
bileğinden geçen sinirlerde oluşan sıkışıklar ciddi sorunlar
doğurabilir. Onun dışındaki tendon yaralanmaları ve ödemler kolaylıkla
tedavi edilebilir.
Bilgisayar başında çalışanların ayakkabı seçimi nasıl olmalıdır?
Kadınlar topuklu ayakkabı giydiğinde farkında olunmasa da topuk
kalkıyor, bel ve diz kırılıyor. Bu bilgede bulunan eklemlerin her
birinin geometrisi ayağın yere düz basması için ayarlanmıştır. Ancak
topuklu giyildiğinde arkadaki eklemler ve diz kapağı eklemleri bozulur.
Ayakkabının ne üstten, ne yandan parmakları sıkmaması gerekir. Ayak
topuk içine oturmalı ve rahat olmalıdır. Ayağın üstünde ve yanında
belirli bir boşluk olmalıdır. Böylece ayak sıkışmadan istenilen
hareketi rahat olarak yapabilir.
Ekran başında çalışanlar için en uygun spor hangisidir?
Bu kişiler için yüzme en uygun spordur. Haftada iki gün kendinize zaman
ayırıp, yüzmelisiniz. Çünkü su içinde yapılan egzersizler en homojen
egzersizlerdir. Mesela su dışında kolunuzu kaldırırken sadece kaldırma
kasları çalışıyor; yerçekimi etkisiyle indirme kaslarının çalışmasına
gerek kalmıyor.. Ama suyun içinde dirence karşı itip, çekiyorsunuz. Her
hareket bir egzersiz oluyor. Yüzme, hanımların vücut güzelliği
açısından da en iyi spordur.