İsraf da cimrilik de etmemeli

Sual: Malı hayra harcamak nasıl olur? Bazen
içimden gelmiyor, bazen nasip olmuyor. Bir de çoğu har vurup harman savuruyor,
sonra da yardım istiyor, çok kızıyorum bunlara. Ne yapmalıyım?

CEVAP
Bu herkesin başına gelebilecek bir durumdur. Maddeler
halinde bildirelim:
1- Peygamber efendimiz buyurdu ki:
(İlmi
olan ilminden, malı olan malından sadaka versin.) [İbni Sünni]

Az-çok
sadaka vermeli! Sadakayı, isteyen dilencilere değil, isteyemeyen muhtaç
fakirlere vermek gerekir. Şeytan düşmandır. Elbette malı hayra harcamaya mani
olur. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(İblis, en şiddetli adamlarını
[militanlarını] malını hayra sarf edene musallat eder.)
[Taberani]

Kur'an-ı kerimde de mealen buyuruluyor ki:
(Şeytan,
malınızı hayra sarf ettirmemek için sizi yoksullukla korkutup cimri olmanızı
emreder. Allah ise, [sadaka ve zekat verirseniz] mağfiret, lütuf, bolluk
vaad eder.) [Bekara 268]
Şeytanın vesvesesine aldanmayıp Allahü teâlânın
vaadine koşmalıdır!

2- Bazı kimselerin, (Evin, arabanın taksitini
ödeyemedim, çocukların okul masrafı çok) diyerek yardım istemeleri doğru
değildir. Herkes ayağını yorganına göre uzatmalıdır! Peygamber efendimiz, yemin
ederek, (İsteyene verdiğim sadaka ateş olur) buyurunca, Hazret-i Ömer,
(Ya Resulallah, öyleyse niçin veriyorsunuz?) diye sorunca, cevabında (Ben
cimrilik yapamam) buyurdu. (Ebu Ya’la)

Ayrıca isteyici olan, hiçbir
zaman sıkıntıdan kurtulamaz. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(İsteyici,
darlığa düşer.) [İ. Ahmed]
(Dünyayı ahirete tercih edenin sıkıntısı
hiç eksilmez, ihtiyaçtan kurtulamaz, doymak bilmeyen bir hırsa kapılır.)
[Taberani]

3- Cömerdin imanı kuvvetli, cimrinin imanı ise
zayıftır. Hadis-i şerifte buyuruldu ki:
(Cömertlik iman sağlamlığından
ileri gelir. İmanı sağlam olan Cehenneme girmez. Cimrilik, [imandaki]
şüpheden ileri gelir, böyle kimse de Cennete giremez.)
[Deylemi]

Bir melek, (İnfak edenin malının bedelini ver, cimrilik edip
vermeyenin de malını telef et) diye dua eder. (İ.Hibban)

Ayrıca
Peygamber efendimiz yemin ederek buyuruyor ki:
(Sadaka malı eksiltmez,
sadaka vermekle mal eksilmez.) [Taberani]
Malımız noksanlaşmayacağı,
hatta artacağı garanti edildiğine göre cömertlikten korkmamalıdır! Böylece
imanımız da kuvvetlenmiş olur.

4- Fakirin az sadaka vermesi,
zenginin çok sadaka vermesinden daha kıymetlidir. Riya korkusu varsa sadakayı
gizli vermelidir. (Ya Resulallah! Hangi sadaka daha faziletlidir?) diye
sorulunca, (Az maldan gizli verilen sadaka) buyurup, (Eğer sadakayı
açık verirseniz güzel olur, gizli verirseniz, sizin için daha hayırlıdır)
mealindeki âyeti okudu. (Taberani)

Hadis-i şeriflerde buyuruldu
ki:
(Gizli sadaka Rabbin gadabını söndürür.) [İ.Asakir]
(Genç,
sıhhatli, para yokken, fakirliğe düşme korkusu içinde verilen sadaka sevap
bakımından daha büyüktür.) [Müslim]

5- Kendisinin veya aile
fertlerinin hastalığı olan veya bir sıkıntıya düşen çok sadaka vermelidir! Çünkü
Peygamber efendimiz buyuruyor ki:
(Hastalarınızı sadaka ile tedavi edin.
Sadaka, her hastalığı ve belayı defeder.) [Beyheki]
(Sadaka vermekte
acele edin, çünkü bela sadakayı geçemez.) [Beyheki]
(Sadaka ömrü
uzatır, kötü ölümden korur, kibri ve tefahürü de giderir.)
[Taberani]

6- Sadakanın fazileti çoktur. Akrabayı gözetmek
daha sevaptır. Hadis-i şeriflerde buyuruldu ki:
(Çok sadaka verenin rızkı
bollaşır ve duası kabul olur.) [İbni Mace]

(İnsanda 360 mafsal
vardır. Her gün 360 sadaka vermesi gerekir. Birine yol göstermek bir sadaka,
zahmet veren bir şeyi yoldan kaldırmak bir sadaka, ihtiyaçtan fazla elbiseyi
vermek de bir sadaka, şerri dokunmaktan çekinmek de bir sadakadır.) [İbni
Sünni]

(Sıla-i rahim için verme kapısını açan, bolluğa kavuşur.)
[İ.Ahmed]

(Fakire verilen sadaka bir sadaka iken, akrabaya verilen
sadaka, hem sadaka ve hem de sıla-i rahim olmak üzere iki sadakadır.)
[Nesai]

(En faziletli sadaka, kin güden yakınına verilendir.)
[Taberani]
(Sadaka vermeye engel olana lanet olsun.)
[İsfehani]

7- Kendisini ve çoluk çocuğunu perişan edecek kadar
çok sarf etmek de doğru değildir.
Allahü teâlâ, salih cömertleri överken
buyuruyor ki:
(Onlar, sarf ederken israf ve cimrilik etmez, ikisi arasında
orta bir yol tutarlar.) [Furkan 67]